Risk Altındaki Kültür Varlıkları Icom Kırmızı Listesi: Türkiye çalışmasının tanıtım programı, Muğla’nın Bodrum ilçesinde düzenlendi.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, programda yaptığı konuşmada kültür varlığı kaçakçılığına karşı Türkiye’nin kararlı duruşunu bir kez daha vurguladı.
Ersoy, “Kırmızı Liste’nin yalnızca Türkiye için değil, uluslararası toplum için de ciddi katkılar sunacağını düşünüyorum.” dedi.
“SON 8 YILDA 9 BİNDEN FAZLA ESER İADE EDİLDİ”
Kültür varlığı kaçakçılığının, eserleri bağlamından koparan ve bilimsel verilerin yok olmasına neden olan organize bir suç olduğuna dikkat çeken Ersoy, bu suçun günümüzde ulusal güvenlik meselesi hâline geldiğini ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından terörizmin finansmanında kullanılan bir enstrüman olarak tanımlandığını belirtti.
Ersoy, “Türkiye, bu suçla mücadeleyi hem emniyet, jandarma ve gümrük birimlerimiz eliyle ulusal düzeyde hem de uluslararası iş birlikleri aracılığıyla küresel ölçekte kararlılıkla sürdürmektedir.” dedi.
Ersoy, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bu mücadelenin farklı cepheleri var. Yurt dışına kaçırılmış eserlerin iadesini sağlamak bunlardan bir tanesi ve Türkiye olarak bu cephede çok ciddi başarılar elde ettik. Son sekiz yılda 9 binden fazla kültür varlığımızın iade edilmesini sağladık. Bu alanda, farklı ülkelerle imzaladığımız anlaşmalar ciddi fark yaratmıştır.
Örneğin Amerika Birleşik Devletleri ile yürüttüğümüz yakın iş birliği sayesinde, Marcus Aurelius heykeli de dâhil olmak üzere pek çok eserimiz ülkemize dönmüştür. Yine bu yıl haziran ayında, İsviçre makamlarının titiz çalışmaları ve iş birliği sayesinde bu ülkede ele geçirilen 7 tarihi eserimizin iadesini sağladık. İnşallah bugün bu eserlerin tanıtımını da gerçekleştireceğiz.”
Bakan Ersoy, konuşmasında yalnızca Türkiye’ye ait eserlerin değil, başka ülkelere ait kültür varlıklarının da iade edildiğini vurguladı.
“Bir yandan kendi eserlerimiz için mücadele verirken, diğer yandan ülkemizde ele geçirilen ve bilimsel verilerle kökeni belirlenen eserlerin ait oldukları topraklara dönmesi için güçlü ve yapıcı bir iş birliği yürütüyoruz” diyen Ersoy, bu kapsamda İran, Irak, Kazakistan, Mısır, Peru ve Çin’e çok sayıda kıymetli eserin iade edildiğini söyledi.
Bu tür iş birliklerinin son derece değerli olduğunu ifade eden Ersoy, “Ancak ideal olan, bu mücadeleye hiç ihtiyaç duyulmamasını sağlamaktır.” dedi.
Ersoy, eserlerin köken ülke sınırları dışına çıkmadan korunmasının esas olduğunu vurgulayarak, bu noktada ICOM Kırmızı Liste uygulamasının büyük önem taşıdığına dikkat çekti.
“ICOM KIRMIZI LİSTE, KAYIP ESER KATALOĞU DEĞİL”
Bakan Ersoy, konuşmasında ICOM Kırmızı Liste uygulamasına dair kamuoyunda oluşan yanlış bir algıya da açıklık getirdi. “Bu liste, kaybolmuş eserlerin bir envanteri ya da iş işten geçtikten sonra hazırlanan bir kayıp listesi değildir” diyen Ersoy, Kırmızı Liste’nin, kaçakçılık riski yüksek eser türlerini tanımlayan ve kolluk kuvvetleri, gümrük birimleri, müze çalışanları ile sanat piyasası aktörleri için rehber niteliği taşıyan bir farkındalık aracı olduğunun altını çizdi.
2000 yılından bu yana pek çok ülke için yayımlanan listelerin, kültür varlığı kaçakçılığını önlemede etkili sonuçlar doğurduğunu belirten Ersoy, Türkiye için hazırlanan listenin ise ICOM uzmanları ile Türk müzecilerin ortak çalışmasının ürünü olduğunu söyledi.
Bu süreçte Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı’nın çok sayıda müze ile yakın iş birliği içinde çalıştığını ifade eden Ersoy, “Doğru eserlerin listeye alındığından emin olmak için çeşitli kriterler gözetildi. Kolluk kuvvetlerince en çok hangi eser tiplerinin yakalandığına, yurt dışında en sık hangi eserlerimizin tespit edildiğine dair analizler yapıldı ve böylece risk altındaki eser türleri belirlendi.” dedi.
Konuşmasının sonunda, kültür varlıklarının yalnızca geçmişin değil, aynı zamanda kimliğimizin ve geleceğimizin taşıyıcıları olduğunu vurgulayan Ersoy, “Onları korumak, insanlığın ortak değerlerini korumaktır.” dedi.
Hürriyet
