Sakarya Zaferi'nin 104. yıl dönümü
Tarihin en uzun süren meydan muharebelerinden olan ve 23 Ağustos 1921 tarihinde başlayıp 13 Eylül 1921'de zaferle biten Sakarya Meydan Muhaberesi, Kurtuluş Savaşı'nın da dönüm noktası olarak kabul ediliyor.
Bağımsız Türk toprakları ve varoluş mücadelesi için Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde kaydedilen ve 23 Ağustos 1921 tarihinde başlayan Sakarya Meydan Muharabesi, 13 Eylül 1921'de Türk milletinin zaferiyle son buldu. Sakarya Meydan Muharabesi'nde elde edilen büyük zaferin bugün 104. yıl dönümü kutlanıyor.
SAKARYA MEYDAN MUHAREBESİ
Bundan tam 102 yıl önce, Kütahya-Eskişehir Muharebelerindeki geri çekilmeden sonra Türk ordusu, Batı Cephesi birliklerinin Yunan ordusuyla arada büyük bir mesafe bırakılarak Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilmesine ve savunmayı bu hatta devam ettirmesine karar verildi. Gazi Mustafa Kemal Paşa, “Hatt-ı müdafaa yoktur; sath-ı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaş kanıyla sulanmadıkça vatan terk olunamaz” emrini vererek muharebeyi geniş bir alana yaydı.
Türk ordusunun 10 Eylül’de başlattığı, bizzat Mustafa Kemal Paşa’nın komuta ettiği, 13 Eylül’e kadar süren Türk taarruzu sonucunda Yunan ordusu, Eskişehir-Afyon’un hattının doğusuna kadar çekilerek bu bölgede savunma için tertiplenmeye başladı. Bu çekilme sonucu 20 Eylül’de Sivrihisar, 22 Eylül’de Aziziye ve 24 Eylül’de Bolvadin ve Çay düşman işgalinden kurtuldu. Çekilen Yunan Ordusunu takip amacıyla harekata 13 Eylül 1921 itibarıyla süvari tümenleri ve bazı piyade tümenleri ile devam edildi.
“SAKARYA MELHAME-İ KÜBRASI”
Mustafa Kemal Atatürk bu muharebe için “Sakarya Melhame-i Kübrası” yani kan gölü, kan deryası adlandırmasını yapmıştı. Mustafa Kemal Atatürk ünlü “Hattı Müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. Bu satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaş kanıyla sulanmadıkça vatan terk olunamaz” sözünü de yine, bu savaşa atfen TBMM’de söylemişti. Mustafa Kemal Paşa TBMM tarafından Müşir rütbesine terfi ettirildi ve “Gazi” unvanı verildi.
İKİNCİ VİYANA’DAN SONRA YİNE BİR 13 EYLÜL GÜNÜ…
Sakarya Savaşı’nın zaferle sonuçlanmasıyla, Türk milletinin savaşın kazanılacağına olan inancı yerine gelmiş oldu. O ana kadar, Ankara’ya mesafeli duran İstanbul basınında dahi bir sevinç duygusu oluşmuştu. Uluslararası toplumun TBMM güçlerine bakışı değişmiş ve Yunanistan, arkasındaki İngiltere desteğini kaybetmişti. Öte yandan, 13 Eylül 1683 II. Viyana Kuşatması ile başlayan Türk geri çekilmesi yine bir 13 Eylül günü bu savaş ile durmuş, yeniden ilerleme safhası başlamış oldu.
QHA