Çin Devlet Başkanı Şi, ŞİÖ Zirvesi'nde yeni dünya düzeni vizyonunu açıkladı, "zorbalıkla" suçladığı ABD'ye meydan okudu. Rusya Devlet Başkanı Putin de "Avrupa-Atlandik modeli miadını doldurdu" diyerek destek açıkladı.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ev sahipliği yaptığı Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi'nde ABD liderliğindeki mevcut dünya düzenine alternatif küresel güvenlik ve ekonomik vizyonunu açıkladı.
Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuzeyindeki liman kenti Tiencin'de düzenlenen zirvenin açılışında konuşan Şi, mevcut dünya düzeninin giderek daha "kaotik ve karmaşık" hale geldiğini söyledi, dolaylı ifadelerle hedef aldığı ABD'yi de "zorbalıkla" suçladı.
Şi'nin yeni dünya düzeni için vizyonu neleri kapsıyor? Şi, yeni gümrük vergileriyle ticaret savaşlarını başlatan ABD Başkanı Donald Trump'a meydan okuyan bir gönderme yaparak, ŞİÖ'nün uluslararası ilişkiler için yeni bir model olduğunun altını çizdi, bu örgüte üye ve partner ülkelere "Soğuk Savaş zihniyetine ve bloklar arası çatışmalara ve zorbalığa karşı çıkma, çok taraflı ticaret sistemlerini destekleme, Birleşmiş Milletler'i (BM) merkezine alan uluslararası sistemi koruma" çağrısı yaptı.
Daha adil ve eşitlikçi bir küresel yönetişim düzeni için çok kutupluluğa eşitlikçi ve düzenli bir geçişin sağlanması gerektiğini savunan Çin Devlet Başkanı, kapsayıcı ekonomik küreselleşmenin savunulması ve teşvik edilmesini istedi. ŞİÖ liderlerine, dünyanın çalkantı ve dönüşüm geçirdiği bu süreçte Şanghay ruhu doğrultusunda hareket etme çağrısı yapan Şi, "ŞİÖ'nün işlevinin daha etkili şekilde kullanılması gerektiğini" söyleyerek enerji, altyapı, yapay zeka, bilim ve teknoloji alanlarında iş birliğinin güçlendirilmesini talep etti.
Ticaret ve yatırımı kolaylaştırmaya dönük bir düzen inşa edilmesi için ŞİÖ üyelerinden dev ölçekteki piyasa büyüklüklerinden yararlanmalarını isteyen Şi Cinping, ŞİÖ'nün nüfusunu ve etkisini güçlendirmek için Çin'in ŞİÖ Kalkınma Bankası'nın kurulmasını hızlandıracağını da açıkladı.
Şi, üye ülkelere bu yıl 2 milyar yuan mali yardım sağlayacaklarını, ayrıca ŞİÖ bankacılık konsorsiyumuna da 10 milyar yuan tutarında kredi vereceklerini duyurdu.
Çin Devlet Başkanı Şi'nin zirve açılışındaki mesajlarını değerlendiren Singapur Ulusal Üniversitesi Lee Kuan Yew Kamu Politikası Okulu'ndan Profesör Alfred Wu, "ABD liderliğindeki dünya düzeni büyük ölçüde gerilemekte olduğu için Çin alternatif bir dünya düzeni sağlamak istiyor. Ana anlatı budur” görüşünü aktardı.
DW
